İnterseks genel olarak doğuştan gelen ve toplumun kadın-erkek şeklindeki iki cinsiyetli normuna uymayan bedensel özellikleri nitelemektedir. Bu genetik, hormonal veya fiziksel düzeyde olabilir.
Bir insanın interseksliği doğumdan hemen sonra, çocukken veya ergenlik döneminde kendini gösterebilir. Bazen de fark edilmez.
İnterseks bireylere pek çok ad verilir. Terimler ve isimler hakkında ayrıntılı bilgi edinmek istiyorsanız, sözlüğümüze bakmanız yeterli!
Ne kadar interseks birey var?
Bu sorunun cevabı çok zor. Almanya’da interseks bireylerin sayısını belgeleyen bir istatistik bulunmamaktadır. Ayrıca interseksin, erkekliğin veya kadınlığın ne olduğu sürekli tartışılmaktadır. İnterseks bireylerin toplumun tamamına oranı yapılan bilimsel araştırmalara göre, yüzde 0,02 ile 1,7 arasındadır.
Bir kıyaslama yapmak gerekirse, Almanya’da
Yani interseks sanıldığı kadar nadir değildir. Ama konunun uzun yıllar tabulaştırılmasından dolayı bilinmemektedir.
Cinsiyet gelişimindeki varyasyonlar hastalık değildir.
İnterseks bir hastalık değildir ve normalde sağlığa olumsuz etki etmez. Ancak bazı varyasyonlar spesifik sağlık riskleri içerebilir. Tıp kendini teşhislerle ifade etmekte ve interseks için „cinsiyet gelişimi bozukluğu/farklılığı “ üst kavramını kullanmaktadır (İngilizcesi: DSD (Disorders/Differences of Sex Development). Fakat DSD terimi birlikler ve aktivistler tarafından eleştirilmektedir, çünkü bu terim interseks bireylerin vücutlarında bir şeylerin olması gerektiği gibi olmadığı, aksine bu kişilerin „rahatsız“ oldukları ve tedavi edilmeleri gerektiği izlenimini yaratmaktadır.
İnterseks tedavi edilmeli midir?
Hayır. İnterseksin kendisinin tedaviye ihtiyacı yoktur. Ama interseks bir vücut çok farklı olabileceğinden, onu iyi tanımak ve hangi özel bakım hizmetlerine hakkı olduğunu bilmek önemlidir. Maalesef hâlâ plastik cerrahi operasyonları teklif edilmekte olup, bunlar sağlığı düzeltmeyip, tam tersine sağlığı olumsuz yönde etkileyebilmektedir.[3] İnsan hakları tartışmaları hakkında bilgileri burada bulabilirsiniz. Sağlık konusuna ilişkin daha ayrıntılı bilgi burada.
[1] Almanya’da 2017 yılında yapılan doğumların % 1,8’inde ikiz veya çoğul doğum gerçekleşmiştir (Devlet İstatistik Kurumu, https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Geburten/Tabellen/geburten-mehrlinge.html).
[2] Almanya’da insanların % 1–2’sinin saçı doğuştan kızıldır (http://www.haar-und-psychologie.de/haarfarben/haarfarben_statistik_deutschland.html).
[3] Ayrıca bkz. Schweizer, Katinka; Richter-Appelt, Hertha (2012): İnterseks hakkında Hamburg’da yapılan bir araştırma. Schweizer, Katinka; Richter-Appelt, Hertha: Tartışmalı interseks. Gießen: psychosozial Yayınevi. Sf. 187-205.