“Varyant Cinsiyet Gelişimi Olan Çocukları Koruma Kanunu” (Mayıs 2021)

Kendi kendine yardım organizasyonlarının ve aktivistlerin çabalarına rağmen hala çocukların cinsel organlarına, ebeveynlerin ya da tıpçıların beklentilerine uymayan operasyonlar yapılıyor. Araştırma sonuçları, 2005-2016 döneminde bu müdahalelerde toplamda bir gerileme olmadığını gösteriyor.[1] Rıza göstermeye uygun olmayan çocuklara yapılan bu tür kozmetik operasyonlar kendi kendine yardım organizasyonları ve BM tarafından uzun zamandır insan hakkı ihlali olarak sınıflandırılıyor. Mayıs 2021’de Federal Meclis tarafından kararlaştırılan “Varyant Cinsiyet Gelişimi Olan Çocukları Koruma Kanunu” yürürlüğe girdi. Kanun, 9 Ocak 2020’de eyaletlere ve tek tek derneklere, cevap verilmesi amacıyla gönderilen ve CDU/CSU ve SPD arasında yapılan, “çocuklara uygulanan, cinsiyeti düzenleyen tıbbi müdahalelere yalnızca ertelenemeyecek vakalarda ve hayati tehlikeyi ortadan kaldırmak amacıyla izin verildiğini” kanunla netleştirmeyi hedefleyen koalisyon mutabakatının hayata geçirilmesine hizmet eden bir komisyon taslağını takip etti.[2] Mayıs 2021’de, tam olarak şunların yazılı olduğu kanun yürürlüğe girdi:

“(1) Şahıs velayeti, rıza göstermeye uygun olmayan, cinsiyet gelişiminin bir varyantı olan bir çocuğun, tedavi için başka bir neden olmadan, yalnızca çocuğun fiziksel görünümünü erkek ya da kadın cinsiyetine uyarlama amacıyla yapılan tedavisine rıza gösterme ya da bu tedaviyi gerçekleştirme hakkını kapsamaz.”

Yani bundan sonra inter cinsiyetli çocuklara, tıbbi endikasyonu olmayan, yalnızca çocuğun dış cinsiyetini bir erkek ya da kadın standardına uyarlamaya yönelik (kozmetik) bir amaçla yapılan operatif müdahaleler açıkça yasaktır. Kararın çocuğun bağımsız olarak rıza yeterliliğine kadar bekleyemeyeceği, tıbbi açıdan gerekli olan ama doğrudan hayat kurtarmayan operasyonların yapıldığı durumlarda, ebeveynler ancak bir aile mahkemesinin onayıyla operasyon konusunda karar verebilir. Mahkemenin gelecekte bu durumlarda, çocuğu tedavi eden doktorun ve çocuk ve genç psikoterapisi yeterliliğine sahip bir kişinin de bulunduğu, disiplinler arası bir komisyonun değerlendirmesi temelinde karar vermesi gerekiyor.

Rıza göstermeye uygun bir çocuk müdahaleyi kendisi istiyorsa da bu müdahale yapılabilir. Rıza göstermeye uygun çocuk ve rıza göstermeye uygun olmayan çocuk ayrımı, genel olarak tıbbi tedavilerde olduğu gibi, yasal bir yaş sınırı olmadan, somut vakaya göre çocuğun kendi cinsiyet kimliğinin algılanması ve değerlendirmesi açısından gelişim seviyesi de dikkate alınarak ebeveynler ve tedavi eden kişi tarafından tespit edilir.

“Varyant Cinsiyet Gelişimi Olan Çocukları Koruma Kanunu”, inter cinsiyetli çocukların korunması için zamanı çoktan gelmiş olan ve doğru bir adım, ancak her bir durumda gerçekten tutarlı bir şekilde uygulanıp uygulanmadığını ve ne kadar tutarlı uygulandığını bekleyip görmek gerekiyor. Federal Hükümet kanunda kendi kendini, yeni düzenlemelerin etkinliğini beş yıl sonra kontrol etmeye ve Federal Meclise bununla ilgili bir değerlendirme raporu sunmakla yükümlü kıldı. 


[1] Hoenes, Josch; Januschke, Eugen; Klöppel, Ulrike (2019): Çocukluk yaşında “belirsiz” cinsel organları standarda uyarlama operasyonlarının sıklığı. Takip araştırması. Berlin: Disiplinler ötesi cinsiyet araştırmaları merkezi.

[2] CDU, CSU ve SPD arasında imzalanan koalisyon sözleşmesi, 19. yasama dönemi (2018). S. 21, 797-799.